Na Wawrzce, która jest obecnie częścią rzym.-kat. parafii we Florynce, znajduje się stary przedwojenny cmentarz, gdzie są pochowani dawni mieszkańcy. 18 lipca 2024 dokonano na nim poświęcenia nowego krzyża i pomnika pamiątkowego. Jak pisze portal "Czyżyky": "Po 2 latach pracy: projektowania, uzgadniania, zbierania funduszy, organizowania dostawców, wykonawców, sprzętu i rąk do pracy - udało się!"

Dodaje krótki opis tego miejsca: "W 1947 roku cmentarz w Wawrzce był jednym z najmniejszych i najmłodszych cmentarzy na Łemkowszczyźnie. Brakowało mu okazałych nagrobków czy wybitnych postaci. Być może dlatego czas i przyroda tak szybko strawiły drewniane krzyże, ozdobne płotki i delikatne nasadzenia. Przy braku rodzin strażnikami tych grobów stały się kolce zdziczałych róż, tarniny i akacji. Jednak po wczorajszym dniu to miejsce wygląda inaczej. Łemkowski cmentarz w Wawrzce po kilkudziesięciu latach ponownie doczekał się trójramiennego krzyża nad grobami pochowanych tam ludzi" (za link).

W uroczystości poświęcenia nowego pomnika wzięli m.in. bp Arkadiusz Trochanowski Kościoła greckokatolickiego (zob.: link), ks. Piotr Kaczmar proboszcz parafii greckokatolickiej p.w. św. Archanioła Michała w Przysłupie (zob.: link ), ks. Mariusz Wrzesiński SCJ (zob.: link), wice wójt Grybowa Piotr Obrzut, pracownik gminy Małgorzata Górbecka, radny gminy Jan Smoła, radny parafialny Stanisław Święs. Obecni byli promotorzy budowy pomnika z Wrocławia i Łosia. Przynajmniej jedna osoba pamiętała jeszcze czasy, gdy ludzie tej okolicy zostali zmuszeni do jej opuszczenia.

Więcej historii łemkowszczyzny można znaleźć w pracy pt. Łemkowszczyzna zapamiętana. Opowieści o przeszłości i przestrzeni (link), znajdującej się w Repozytorium Uniwersytetu Jagiellońskiego.

Również tragedia wiosek Wawrzki i Florynki podczas wojny (link). Jeszcze inne pozycje to "Mniejszość w warunkach zagrożenia. Pamiętniki Łemków, pod redakcją Wojciecha Sitka, Wrocław 1996" (link) i "Jerzy Czajkowski, Studia nad Łemkowszczyzną, Sanok 1999" (link).

 

Zebrał ks. Zdzisław K. Huber SCJ