120 tys. rodzin ogłosiło Jezusa królem swojego domu.
Kongres Eucharystyczny we Wrocławiu.
Według statystyk, które pozostały z okresu przygotowań do 46. Międzynarodowego Kongresu Eucharystycznego we Wrocławiu, w parafiach Dolnego Śląska aż 120 tys. rodzin poświęciło się Najświętszemu Sercu Jezusowemu, ogłaszając Jezusa królem swojego domu.
W Budapeszcie trwa 52. Międzynarodowy Kongres Eucharystyczny, który gromadzi przedstawicieli Kościołów z całego świata. W stolicy Węgier wydarzenie odbywa się po raz drugi – pierwszy kongres odbył się tam w 1938 r., w roku jubileuszu 900-lecia śmierci św. Stefana.
Kongres Eucharystyczny we Wrocławiu
Pierwszy w historii świata Międzynarodowy Kongres Eucharystyczny odbył się w Lille w 1881 r. A czterdziesty szósty – na prośbę Jana Pawła II – w 1997 r. we Wrocławiu. Jakie były owoce tego spotkania?
Wrocławski kongres trwał osiem dni. Przygotowania do niego rozpoczęły się już w 1993 r., gdy w Sewilli papież Jan Paweł II ogłosił Wrocław jako miejsce kolejnego spotkania ludzi Kościoła. Organizatorem i gospodarzem Kongresu był kard. Henryk Gulbinowicz, ówczesny metropolita wrocławski.
To on w 1995 r. wpadł na pomysł przeprowadzenia we wszystkich parafiach Dolnego Śląska rekolekcji o Bożym Sercu. Intronizacja obrazu Serca Jezusa, która je kończyła, miała być konkretnym znakiem udziału każdej rodziny w kongresie z jednej strony i krokiem w jej duchowym rozwoju z drugiej. I pamiątką – na zawsze.
Rekolekcje we wszystkich parafiach
To było przedsięwzięcie na niebywałą skalę. Prace odbywały się w dwudziestu zespołach, a pieczę nad całością przedsięwzięcia mieli księża jezuici, z o. Józefem Krzemińskim na czele. Ponieważ ogrom przedsięwzięcia przerastał ich możliwości, poprosili o pomoc Zgromadzenie Księży Najświętszego Serca Jezusowego.
W tym czasie we Wrocławiu sercanie nie dysponowali jeszcze potrzebną liczbą kapłanów, więc pomagali im bracia z Krakowa. I tak powoli, parafia po parafii, odsłaniano tajemnice Bożego Serca.
Specjalnie dla tych rekolekcji powstała niewielka książeczka pt. Nabożeństwa i modlitwy do Najświętszego Serca Jezusowego, dokładny program głoszonych misji Serca Bożego oraz materiały przeznaczone dla kapłanów głoszących rekolekcje pt. Vademecum misjonarza rekolekcjonisty.
We wszystkich parafiach rekolekcje głoszono wg tego samego schematu. Jezuici i sercanie odwiedzili w 42 dekanatach 394 parafie. Łącznie w to dzieło było zaangażowanych aż 45 duchownych.
Program rekolekcji
Plan był prosty: orędzie o Sercu Jezusa i przygotowanie do aktu intronizacji obrazu w domu. Jednak by wznieść budowlę, potrzebny jest fundament. Dlatego rekolekcje intronizacyjne rozpoczęły się od głoszenia podstawowych, odwiecznych prawd Bożych.
Mówiono o tym, że obraz świata to nic innego, jak komnata zaślubin Boga z człowiekiem w przymierzu miłości. Wszechświat – to dar i znak Bożej miłości do człowieka. Odpowiedzią człowieka na miłość Boga jest jednak nie zachwyt bez miary i miłość bezwarunkowa, ale grzech. Dlatego też rekolekcje wskazywały i odsłaniały wymiar grzechu.
Odpowiedzią na grzech człowieka jest z kolei nie zdenerwowanie Boga i rozczarowanie naszą ułomnością, ale tajemnicze miłosierdzie. Bóg bogaty w miłosierdzie wzywa człowieka do nawrócenia i powrotu, a wyznającego swoją winę przyjmuje i pomaga w naprawie życia.
Rekolekcjoniści głosili biblijne spojrzenie na pokutę, które zawiera w sobie nie tylko lęk przed potępieniem, ale przede wszystkim aspekt miłości: „Boże chcę Cię przeprosić, nie boję się przyjść do Ciebie, ponieważ wiem, że mnie nie odrzucisz”.
Król w każdym domu
W każdej parafii rekolekcje kończyły się intronizacją obrazu Serca Jezusa w rodzinie. Dokonywano tego w różny sposób. Jednak ojcowie jezuici i sercanie zabiegali, aby w dniu intronizacji rzeczywiście odmówiono w domach właściwe modlitwy zgodnie z przygotowanym ceremoniałem.
Ważne było to, aby nie tylko zawieszono na ścianie nowy obraz lub postawiono nową figurę, ale by ta chwila była dopełnieniem, zewnętrznym wyrazem pragnienia serca: Tak, nasza rodzina chce przyjąć Jego Serce, chce otworzyć Mu swój dom.
O. Józef Krzemiński wspominał, że w czasie rekolekcji kościoły były pełne, ludzie zaangażowani i zainteresowani. – Wtedy, w czasie tamtych rekolekcji, widzieliśmy odpowiedź człowieka na Boże pragnienie kochania go – mówił po latach.
Według statystyk, które pozostały z okresu przygotowań do 46. Międzynarodowego Kongresu Eucharystycznego we Wrocławiu, w parafiach Dolnego Śląska aż 120 tys. rodzin poświęciło się Najświętszemu Sercu Jezusowemu, ogłaszając Jezusa królem swojego domu.
Agnieszka Bugała
filolożka i dziennikarka, autorka książek, m.in. „Dziesięć spotkań z papieżem Franciszkiem”, „Zbuduj z Orzechem”, „Nie trać czasu. Prymas Wyszyński do młodych”. Żona Piotra, mama Pawła, Krzysia i Uli.
za: ► Aleteia
Dodatkowe materiały:
► ks. Maciej Moskwa, PREZENTACJA GRUPY MISYJNO-REKOLEKCYJNEJ I JEJ DZIAŁALNOŚCI
► Strona internetowa Misji krajowych
► Ks. Jan Sygański T. J., HISTORYA NABOŻEŃSTWA DO NAJŚW. SERCA JEZUSOWEGO
► Nabożeństwo Najświętszego Serca Pana Jezusa
Z dostępnych materiałów o misjach intronizacyjnych Księży Sercanów warto przytoczyć tekst księdza Leszka Poleszaka, który w swojej pracy streszcza tę działalność posługując się bogatą bibliografią dostępną na ten temat.
Ks. Leszek Poleszak SCJ, Serce Zbawiciela, Kult Najświętszego Serca Jezusowego w Zgromadzeniu Księży Najświętszego Serca Jezusowego (1878-2009), Kraków 2010, ss. 319-322.
3.4. Rekolekcje i misje intronizacyjne
Działalność rekolekcyjno-misyjna stanowi jedną z form zaangażowania apostolskiego Zgromadzenia Księży Sercanów [162]. Jej charakterystycznym elementem jest przepowiadanie o Najświętszym Sercu Jezusowym. W homiletyce należy ono do kategorii przepowiadania okolicznościowego, a jego treść koncentruje się na miłości Boga objawionej w Sercu Jezusa Chrystusa oraz konieczności odpowiedzi na tę miłość ze strony człowieka. Najczęściej do rozkrzewiania kultu Serca Bożego wykorzystywane są: uroczystość Serca Jezusowego, pierwsze piątki miesiąca, nabożeństwa czerwcowe, rekolekcje i misje intronizacyjne [163].
Szczególnym wyrazem propagowania kultu Serca Jezusowego w przepowiadaniu są misje intronizacyjne (misje Serca Jezusowego) [164]. Ich centralnym punktem jest intronizacja Najświętszego Serca Jezusowego [165]. Polega ona na uroczystym poświęceniu się Mu rodzin lub innych wspólnot (np. parafia, stowarzyszenie, naród). Aktu tego dokonuje się przed umieszczonym na eksponowanym miejscu wizerunkiem Serca Jezusowego. Intronizacja swoją inspirację czerpie z objawień Serca Bożego św. Małgorzacie Marii Alacoque, w których Jezus wyraża pragnienie, by Jego miłość panowała nad ludźmi [166].
Zaproszenie do włączenia się w dzieło misji intronizacyjnych Zgromadzenie otrzymuje od papieża Benedykta XV. Podczas audiencji dla o. Dehona 25 kwietnia 1918 roku zachęca on do propagowania poświęcenia rodzin Sercu Bożemu [167]. Także inne wypowiedzi Stolicy Apostolskiej dotyczące kultu Bożego Serca stanowią inspirację do włączenia się w jego propagowanie poprzez dzieło przepowiadania168. Na uwagę zasługuje tutaj zwłaszcza List Ojca Świętego Jana Pawła II do Wspólnoty Księży Sercanów z okazji Jubileuszu 75-lecia obecności Zgromadzenia w Polsce, który podkreśla zaangażowanie polskich sercanów w tę szczególną formę apostolatu. Aktualność dzieła misji intronizacyjnych wynika z ciągłej potrzeby umacniania i odnowy rodzin w Źródle Miłości, którym jest Serce Zbawiciela [169].
Dzieło rekolekcji i misji intronizacyjnych jest najbardziej rozwinięte w Prowincji Polskiej Księży Sercanów i stanowi jej cechę charakterystyczną. Jego owocem jest rozszerzanie kultu Najświętszego Serca Jezusowego i duchowości Instytutu, a także wzbudzenie wielu powołań kapłańskich i zakonnych. Zgromadzenie wypracowało również własną strukturę rekolekcji i misji [170].
Jak to podkreślają dokumenty Zgromadzenia, głoszenie Słowa Bożego przez uczniów o. Dehona winno być przesiąknięte duchowością Najświętszego Serca Jezusowego. Podstawowym natchnieniem do proklamowania miłości Boga jest Pismo Święte. Aby jednak praca apostolska przynosiła zamierzony skutek, konieczne jest także nieustanne poszukiwanie nowych sposobów i form przedstawiania misterium Serca Jezusowego oraz włączanie w nie posługi pojednania, która stanowi rys charakterystyczny Instytutu [171].
przypisy
162 Działalność rekolekcyjno-misyjna jest prowadzona w Zgromadzeniu od początku jego istnienia. Pierwszą propozycję głoszenia rekolekcji złożył o. Dehonowi w 1886 roku bp O. Thibaudier. Pracę rekolekcyjną w diecezji Soissons podjęło wówczas ośmiu sercanów. Założyciel zaaprobował tę formę apostolatu jako jeden z wyrazów misji Zgromadzenia podejmowanej w duchu miłości i wynagrodzenia. Por. H. Dorresteijn, Vita e personalità di Padre Dehon, dz. cyt., s. 158; P. Leks, Misje w działalności i duchowości Ojca Założyciela, dz. cyt., ss. 8-9; S. Karkosza, Działalność rekolekcyjno-misyjna Zgromadzenia Księży Najświętszego Serca Jezusowego w Polsce w latach 1936-1986, Kraków 1993, s. 31; M. Romańczyk, Działalność rekolekcyjno-misyjna Prowincji Polskiej Księży Sercanów realizacją charyzmatu Sługi Bożego o. Leona Jana Dehona, Sympozjum 1 (2004), ss. 213-214; A. Vassena, Relacje Ojca Dehona z biskupami Soissons, tł. A. Włoch, Kraków 1990, ss. 69-70.
163 Por. W. Pietrzak, Formy przepowiadania o Sercu Jezusa. Uwagi homiletyczno-praktyczne, w: Misterium Serca Jezusa, dz. cyt., ss. 125-127; E. Staniek, Z warsztatu kaznodziejskiego, Kraków 2002, s. 56.
164 Por. J. Hojnowski, Słownik kultu Serca Jezusowego, dz. cyt., s. 157.
165 Poświęcenie Sercu Jezusowemu stanowi jedną z najbardziej powszechnych form kultu Serca Bożego w XIX wieku. Propagatorem poświęcenia w rodzinach jest o. H. Ramière. Nazwa „intronizacja” zostaje wprowadzona przez o. M. Crawleya- -Boeveya na określenie aktu poświęcenia rodzin Sercu Jezusowemu. W swojej działalności intronizacyjnej cieszy się on aprobatą Piusa X i Benedykta XV. Por. Benedykt XV, List do drogiego Syna Mateo Crawley-Boevey, kapłana Kongregacji Najświętszego Serca Jezusa i Maryi, w: Serce Jezusa w dokumentach Kościoła, dz. cyt., ss. 53-54; por. J. Aumann, P. Mulhern, T. O’Donnel, La devozione al Cuore di Gesù, Crotone 1984, ss. 213-226; J.V. Bainvel, Kult Serca Bożego, dz. cyt., ss. 544-554; C. Drążek, Rozwój kultu Serca Jezusa w Polsce, dz. cyt., ss. 109-113; Intronizacja czyli panowanie społeczne Najświętszego Serca Jezusa w rodzinach chrześcijańskich i w narodzie, Warszawa 1939, ss. 17-21; S. Leśniak, Poświęcenie rodzin Sercu Jezusa, AK 3(314) (1961) t. 62, r. 53, ss. 259-263; B. Mikołajewski, Intronizacja Serca Jezusowego, w: Encyklopedia katolicka, t. 7, Lublin 1997, koll. 398-399; S. Nawrocki, Oto Serce, które ludzi bardzo ukochało, Kraków 1975, ss. 19-25.
166 Intronizacja łączy się pośrednio z tak zwanymi obietnicami, które Jezus dał św. Małgorzacie Marii Alacoque. Dotyczą one czcicieli Jego Serca, a jedna z nich bezpośrednio mówi o błogosławieństwie dla domów, w których oddaje się cześć obrazowi Bożego Serca. W intronizacji wyróżnia się aspekt duchowy, który polega na osobistym poświęceniu się Sercu Jezusowemu, aspekt społeczny – poświęcenie dokonane we wspólnocie, oraz aspekt apostolski, wyrażający się w rozbudzeniu życia chrześcijańskiego i szerzeniu wiary katolickiej. Por. M. Bocquet, Intronisation du Sacré-Coeur dans les foyers, w: Catholicisme: hier aujourd’hui demain, red. G. Jacquement, t. 6, Paris 1987, koll. 15-16; J. Hojnowski, Słownik kultu Serca Jezusowego, dz. cyt., s. 106; J. Królikowski, Intronizacja Najświętszego Serca Jezusa. Historia i założenia teologiczne, Częstochowa 2006, ss. 41-42; tenże, Intronizacja Najświętszego Serca Jezusa w rodzinie, Częstochowa 2007, ss. 5-11; D. Menozzi, Sacro Cuore. Un culto tra devozione interiore e restaurazione cristiana della società, Roma 2001, ss. 241-281; L. Poleszak, Intronizacja Najświętszego Serca Jezusowego. Wypowiedzi Magisterium Kościoła, historia i teologia, Kraków 2008, ss. 26-32; tenże, Obietnice Najświętszego Serca – studium teologiczne, w: Misterium Serca Jezusa, dz. cyt., ss. 29-46.
167 Por. LCr, s. 229.
168 Ojciec Dehon nawiązuje na przykład do encykliki Leona XIII Annum sacrum, wyjaśniając dokładnie temat poświęcenia się Sercu Jezusowemu w ujęciu społecznego Królestwa Bożego Serca. Por. OS 1, ss. 427-429; por. A. Tessarolo, Come il p. Dehon ha accolto l’enciclica „Annum sacrum”, Dehoniana (wyd. włoskie) 3 (1999), ss. 22-24.
169 „Już we wczesnych latach powojennych wasze Zgromadzenie rozwinęło szczególne dzieło apostolskie, a mianowicie rekolekcje i misje intronizacyjne, których celem było poświęcenie rodzin i całych wspólnot parafialnych Boskiemu Sercu Jezusa. Dzieło to realizujecie od lat z gorliwością i oddaniem. Nie straciło ono nic ze swej aktualności, gdyż także współczesne rodziny potrzebują wyjątkowego umocnienia i odnowy w Źródle Miłości, którym jest Serce Zbawiciela. Poważny rozdział w tej apostolskiej działalności zapisali pierwsi Sercanie na terenie Archidiecezji krakowskiej”. Jan Paweł II, List Ojca Świętego Jana Pawła II do Wspólnoty Księży Sercanów z okazji Jubileuszu 75-lecia obecności Zgromadzenia w Polsce, w: Serce Jezusa w dokumentach Kościoła, dz. cyt., s. 517. Por. V. Bressanelli, Przesłanie do współbraci zaangażowanych w zakładanie Zgromadzenia na Słowacji, dz. cyt., s. 391; T.G. Govaart, Oggi è la festa, dz. cyt., ss. 99-101.
170 Por. V. Bressanelli, List po wizytacji Ojca Generała w naszej Prowincji, dz. cyt., s. 670; por. List programowy zarządu Polskiej Prowincji Księży Sercanów 1998-2001, dz. cyt., s. 315; T. Michałek, List powizytacyjny Przełożonego Prowincji Polskiej Zgromadzenia Księży Najświętszego Serca Jezusowego, Informator SCJ 6 (2004), s. 536; Vademecum misjonarza Księży Sercanów, Warszawa 1995; por. M. Daniluk, 50 lat Polskiej Prowincji Zakonnej Księży Sercanów, Informator SCJ 1 (1997), ss. 55-82; J. Gaweł, Apostolstwo Polskiej Prowincji Księży Sercanów, Czas Serca Numer Specjalny (1993), s. 26; tenże, Wywiad z Dyrektorem Misji i Rekolekcji Księży Sercanów ks. Adamem Brzeźniakiem SCJ, Czas Serca 1 (1993), ss. 13-14; S. Karkosza, Działalność rekolekcyjno-misyjna Zgromadzenia Księży Najświętszego Serca Jezusowego w Polsce w latach 1936-1986, dz. cyt., ss. 35-45; W. Pietrzak, Formy przepowiadania o Sercu Jezusa, dz. cyt., ss. 134-139; M. Romańczyk, Działalność rekolekcyjno-misyjna Prowincji Polskiej Księży Sercanów realizacją charyzmatu Sługi Bożego o. Leona Jana Dehona, dz. cyt., ss. 217-220.
171 Por. V. Bressanelli, List Ojca Generała po wizytacji na Białorusi z dnia 9 grudnia 1996 r., dz. cyt., s. 148; tenże, List Ojca Generała po wizytacji Prowincji Polskiej z dnia 6 grudnia 1996 r., dz. cyt., ss. 128-130; tenże, Posłanie do współbraci Prowincji Polskiej z okazji 50. rocznicy kanonicznego erygowania prowincji z dnia 27 grudnia 1996 r., dz. cyt., s. 5; J. Ornelas Carvalho, List powizytacyjny Ojca Generała do Prowincji Polskiej, dz. cyt., s. 35; III Kapituła Prowincjalna Prowincji Polskiej SCJ, Uchwały III Kapituły Prowincjalnej, dz. cyt., ss. 28-29; IX Kapituła Prowincjalna Prowincji Polskiej SCJ, Słowo IX Kapituły Prowincjalnej do Współbraci Polskiej Prowincji SCJ, Informator SCJ 8 (1996), ss. 730-731; Statut Misyjny Prowincji Polskiej, Informator SCJ z dnia 25.11.1968, ss. 77-78 (mps, Arch. SCJ PO); por. Nasza droga, dz. cyt., ss. 62-74; M. Moskwa, Aspekty sercańskiego duszpasterstwa, Informator SCJ 5 (2000), ss. 397-401.
