W 85. roku życia, w 68. roku profesji zakonnej i 60. roku kapłaństwa, dnia 15 listopada 2020 roku w Lublinie zmarł ksiądz Mirosław Daniluk SCJ.

Urodził się 12 lutego 1936 r. w Kolonii Olszyniec. Pierwsze śluby zakonne złożył 2 września 1953 r. w Stadnikach, a święcenia kapłańskie przyjął 24 marca 1961 r. w Stadnikach.

Wykładowca i prefekt w scholastykacie w Tarnowie oraz duszpasterz w Staniątkach i Lublinie. W latach 1973-2002 dokumentalista i adiunkt Międzynarodowego Zakładu Leksykograficznego KUL. Autor kilkuset haseł w Encyklopedii katolickiej oraz recenzji, książek i leksykonów o tematyce dotyczącej instytutów życia konsekrowanego.

Pogrzeb śp. ks. Mirosława Daniluka SCJ odbędzie się jutro (17 listopada 2020) w kościele pw. Dobrego Pasterza w Lublinie.

11.00 – wprowadzenie ciała i modlitwa różańcowa

11.30 – Msza św. pogrzebowa

Następnie ciało zostanie przewiezione i złożone w grobowcu sercańskim na cmentarzu w Pliszczynie.

 

Śp. ks. Mirosława Daniluka SCJ i pogrążoną w żałobie rodzinę polecajmy w naszych modlitwach.

Wieczny odpoczynek racz Mu dać Panie…

 

Jeszcze wczoraj słuchaliśmy jego opowieści o historii swojego życia. O tym jak w Zgromadzeniu robił maturę i całe perypetie z tym związane. O tym jak rozpoczął pracę na KUL-u tworząc Encyklopedię Katolicką. O wyjazdach z tym związanych i o ogromie włożonej pracy. Ciągle gotów żartować. Nawet mówił, że szkoda mu wyrzuconych zeszytów z żartami, gdyż już wszystkich nie pamięta. Nam też tego było szkoda, bo na pewno były dobrze opracowane. Ks. Mirek lubił fotografować szczególnie kwiaty. Jak sam mówił miał ogromną ilość zdjęć z kwiatami. Wszystko ładnie poukładane w foldery tematyczne. I zrobione z wielką pasją.

Księże Mirku będziesz teraz rozweselał niebo. (ZKH SCJ)

W niedzielę 15 listopada br. śmierć zabrała ks. Mirosława Daniluka, sercanina o wyrazistej osobowości, na wskroś przesiąkniętego pasją badacza i dobrego człowieka.

       Pierwszy raz zobaczyłem charakterystyczną sylwetkę ks. Mirka w 1980 r. w nowicjacie w Pliszczynie, dokąd zapraszał go ks. Józef Gaweł z wykładami o historii życia monastycznego. Wszyscy byliśmy pod wrażeniem wiedzy i umiejętności przekazu jaką posiadał. Owe umiejętności zdobywał podczas studiów historycznych na Uniwersytecie Jagiellońskim a potem na Katolickim Uniwersytecie Lubelskim, gdzie w 1967  r. uzyskał stopień magistra Wydziału Humanistycznego na podstawie rozprawy Życie religijne Krakowa w XIII i XIV wieku.

      - Nowicjusze bardzo sobie cenili wykłady księdza Daniluka o początkach życia zakonnego. Czynił to solidnie i z zaangażowaniem. Jak się czegoś podejmował, to był temu oddany – wspomina ks. Gaweł, ówczesny mistrz nowicjatu.

      - Bardzo czekaliśmy na te wykłady. Ksiądz Daniluk odznaczał się bowiem nie tylko ogromną wiedzą, ale potrafił nam ją przekazywać w sposób niezwykle interesujący, wręcz żywiołowy. Wszyscy byliśmy przekonani, że to jest pasją jego życia. Wykłady urozmaicał ciekawostkami z życia poszczególnych wspólnot zakonnych – dodaje ks. Jan Strzałka, dyrektor Domu Jana Pawła II w Lublinie.

     Niewątpliwie posiadane przez ks. Daniluka cechy naukowca i historyka oraz pasję wnikliwego poszukiwania na polu badawczym dostrzeżono na Katolickim Uniwersytecie Lubelskim, gdzie w 1972 r. został najpierw dokumentalistą, następnie adiunktem w Międzywydziałowym Zakładzie Leksykograficznym. Swój warsztat pracy doskonalił także za granicą jako stypendysta Katolickiego Uniwersytetu w Louvain-La-Neuve w Belgii.

      Kiedy Episkopat Polski zlecił Zakładowi Leksykografii opracowanie monumentalnej „Encyklopedii katolickiej”, ks. Daniluk znalazł się w gronie wybitnych specjalistów do tego zadania, któremu powierzono niezwykle ważny dział zakonny. A że historia i duchowość zakonna była zawsze jego ulubioną dziedziną, doskonale uporał się z tym zadaniem. Co więcej, samodzielnie wydał „Encyklopedię instytutów życia konsekrowanego i stowarzyszeń życia apostolskiego” oraz „Zbiór skrótów nazw zakonów, zgromadzeń zakonnych, instytutów zakonów świeckich, stowarzyszeń życia apostolskiego oraz innych instytucji z nimi związanych”.

      - Zawsze czekaliśmy na jego powrót z pracy w redakcji Encyklopedii, by dowiedzieć się, jakie nowe hasła udało mu się opracować, nad którym siedział do późna, także w domu przy Leszczyńskiego, gdzie mieszkaliśmy razem od 1975 roku. Gdy kilka lat później przenosił się do nowego, zbudowanego przy powstającym kościele Dobrego Pasterza, najważniejsze były dla niego półki, na których mógł umieścić książki do opracowywanych haseł – opowiada ks. Zdzisław Kozioł, dodając, że w przerwach między pracą wypoczywał przy muzyce klasycznej i na spacerach.

      Ks. Ryszard Krupa, który także słuchał konferencji ks. Mirka w nowicjacie, a potem miał z nim kontakt przez wiele lat podczas swej pracy w Lublinie podkreśla, że jego znajomość życia zakonnego i żywa inteligencja sprawiały, że rozmowy z nim były bardzo nie tylko ożywione, ale przede wszystkim ubogacające.

      - Pamiętam jego naukowe dyskusje z jego przyjacielem, sercańskim biskupem Józefem Wróblem, który mieszkał na Czechowie. Najciekawsze były momenty, kiedy pojawiały się różnice zdań, a ksiądz Daniluk nie chciał zrezygnować ze swoich przemyśleń. W końcu jednak ustępował, bo cechowała go też pokora wobec nauki i prawdy – opowiada ks. Strzałka.

     - Z kompetencją wypowiadał się o naszej duchowości, ale także o duchowości franciszkańskiej, której był wybitnym znawcą – dodaje ks. Krupa.

     Istotnie, oprócz duchowości sercańskiej fascynowała go duchowość Biedaczyny z Asyżu, czego dawał wyraz w licznych publikacjach i referatach na sympozjach organizowanych przez franciszkanów, przez których uznawany był za wyjątkowego znawcę fenomenu franciszkanizmu, co potwierdził w rozmowie wybitny teolog i jego dobry kolega o. prof. Celestyn Napiórkowski OFM Conv. Co więcej, w założycielu sercanów o. Janie Leonie Dehon, ks. Daniluk dopatrzył się propagatora odnowy Trzeciego Zakonu Franciszkańskiego.

      Jego dorobek naukowy jest niezwykle imponujący i sam postanowił go uporządkować kilka lat temu. Kiedy mi go przysłał zobaczyłem, jak bardzo jest obszerny i ile benedyktyńskiej pracy za nim stoi. To przede wszystkim ponad 500 haseł autorskich w Encyklopedii Katolickiej, a także w różnych słownikach i leksykonach oraz książki, recenzje, artykuły, przekłady i redakcje wielu pozycji, m.in. razem z ks. Marianem Radwanem SCJ „Katolickiej nauki społecznej” autorstwa ks. Józefa Majki.

     - Znałem go ponad 67 lat, a pierwszy raz spotkaliśmy się 4 sierpnia 1953 r. we wtorek o 14.00 po południu. Przyjechałem wtedy do postulatu do Stadnik, a on jako nowicjusz z kolegami wrócił z przechadzki na pobliskie wzgórze Olimp. Już wtedy lubił górskie wypady. Po święceniach jakiś czas był katechetą w Staniątkach, a gdy bronił pracę magisterską na KUL-u słyszałem, jak jeden z najwybitniejszych historyków Polski prof. Jerzy Kłoczowski opowiadał, że egzamin z historii księdza Mirka był znakomity – relacjonuje ks. Marian Radwan, który podkreśla, że ciągle się dokształcał i doskonalił swój warsztat pracy.

            Kiedyś zapytałem ks. Mirka, co jest mu szczególnie bliskie z całego dorobku naukowego? Bez wahania wskazał na „Sigla. Zbiór skrótów nazw zakonów, zgromadzeń zakonnych, instytutów świeckich, stowarzyszeń życia apostolskiego oraz innych instytucji z nim związanych”. Ta opasła publikacja doczekała się dwóch wydań i znakomitych opinii. I jak dotąd jest bodajże jedyną w świecie taką pozycją całościowo i kompetentnie opracowaną. Wielu wybitnych znawców tematu gratulowało mu tego dzieła, m.in. znana benedyktynka, s. Małgorzata Borkowska, autorka wielu prac historycznych, tłumaczka ojców monastycznych, doktor honoris causa KUL.

            W pracy nad każdym hasłem, książką i tekstem był perfekcyjny i cierpliwym twórcą. Wiedział, że pośpiech nie jest „przyjacielem” w wyczerpującym opracowaniu tematu. Był też krytyczny wobec rezultatów swej pracy, dbał o wszelkie niuanse, które w pracy leksynografa i biografisty są bardzo istotne. Kilka razy telefonicznie poprawialiśmy wspomniany jego dorobek naukowy, bo zauważył albo brak przecinku, czy kursywy.

            Taki był ks. Mirek w swej aktywności naukowej: pracowity, solidny, kompetentny, wnikliwy, ale też oddany i kochający swą pracę badawczą w Zakładzie Leksykograficznym KUL.

     Potwierdza to współbrat, ks. dr Eugeniusz Ziemann SCJ, były rektor seminarium sercanów, który w 2000 r. podjął pracę w redakcji Encyklopedii katolickiej, a w latach 2002-08 kierował Instytutem Leksykografii KUL.

      - Sprawcą tego wydarzenia był ksiądz Daniluk, który odchodząc na emeryturę, zaproponował rektorowi KUL moją osobę na swoje miejsce. Wcześniej nie znałem dobrze księdza Mirka. Jednak już od pierwszego dnia pracy – ksiądz Mirek był jeszcze zatrudniony czasowo na połowę etatu – zaimponował mi ogromną wiedzą związaną z zagadnieniem życia konsekrowanego, bogatym warsztatem merytorycznym, szacunkiem ze strony pracowników innych działów Encyklopedii, biblioteki uniwersyteckiej oraz grona specjalistów profesorów, którzy zajmowali się historią, prawem i duchowością życia konsekrowanego – opowiada ks. Ziemann, dodając, że jest wdzięczny ks. Danilukowi za przekazanie swego warsztatu naukowego i wskazówek co do pracy w redakcji.

      Poza pracą zawodową połączyła ich także pasja fotografowania przyrody.

      - Kiedy była ku temu okazja wyjeżdżaliśmy do pobliskich miejscowości na „sesje fotograficzne”. Ich owocem były niezłe zdjęcia oraz rywalizacja, którego są lepsze. Często towarzyszyłem księdzu Mirkowi w jego wyjazdach do rodziny i na grób rodziców w Białej Podlaskiej. Interesował się też losem mojej rodziny, bo taki był: życzliwy i uczynny – dodaje ks. Ziemann.

            Był także kapłanem i współbratem mieszkającym pod jednym dachem we wspólnocie sercanów najpierw „pod Gontami” , a potem przy parafii Dobrego Pasterza w Lublinie. I w tych miejscach był człowiekiem nietuzinkowym i bardzo lubianym.

     - Nie pracował w parafii ale niemal zawsze uczestniczył w różnych uroczystościach. Zawsze był chętny odprawić Mszę św. w kościele, gdy była taka potrzeba. Pomagał też w odprawieniu Mszy św. w domowej kaplicy swemu choremu koledze ks. Czesławowi Koniorowi – mówi proboszcz ks. Andrzej Gruszka SCJ, dodając, że był człowiekiem skromnym i życzliwym. 

      -  W refektarzu siedział obok księdza Koniora, któremu nalewał zupy, nakładał drugie danie, a jak trzeba było kroił mięso na kawałki. Pomagał wielu osobom. Czasem  podwoziłem go do różnych jego chorych kolegów czy koleżanek z Encyklopedii, którym robił zakupy i służył inną pomocą - wspomina przełożony wspólnoty czechowskiej ks. Krzysztof Paluch. 

      - Żył nauką, książką i encyklopedią, ale przy tym był bardzo towarzyski, radosny, sypiący dowcipami. W nikim nie miał wroga, szanował każdego współbrata. Miał na wskroś przepełnione dobrem serce, wrażliwe na ludzkie potrzeby - opowiada ks. Wiesław Pietrzak SCJ, misjonarz i rekolekcjonista, zaznaczając, że pomagał bez rozgłosu potrzebującym, także współpracownikom z Zakładu Leksykografii.

      - Kto go nie lubił? Wszyscy w domu i na uniwersytecie! Jeden z pracowników wyznał, że w redakcji Encyklopedii był lubiany najbardziej, bo miał taką osobowość i poczucie humoru, że wszyscy przepadali za jego towarzystwem – podkreśla ks. Marian Radwan.

     - Był duszą towarzystwa. Ponieważ posiadał ogromną wiedzę na różne tematy, chętnie się nią dzielił. My jednak czekaliśmy na barwne osobiste wspomnienia z jego pierwszych lat, spędzonych u sercanów oraz dowcipy. I wcale nam nie przeszkadzał fakt, że niektóre słyszeliśmy już po raz kolejny. Za każdym razem niosły one w sobie nową jakość a ksiądz Mirosław angażował się tak, jakby je opowiadał po raz pierwszy – dodaje ks. Strzałka.

     O jego życzliwości i otwartości do wszystkich, nie stwarzaniu barier wiekowych i szacunku dla każdego, mówi też ks. Ryszard Krupa.

      - Nie potrafię powiedzieć, czy istnieje człowiek, który poczuł się przez niego skrzywdzony. Nieustannie natomiast siał dobro, wyrozumiałość i zrozumienie. Rozbawiał nas swoimi opowieściami i żartami. A czynił to wyśmienicie zarówno w małym kręgu jak i podczas dużych spotkań imieninowych. I potrafił z siebie żartować. Był świadom, iż jego sposób opowiadania, wykonywane przy tym gesty, przynoszą współbraciom radość – podsumowuje ks. Krupa, pracujący obecnie w Niemczech.

      Z jednej strony charakteryzowało go poczucie humoru, a z drugiej pobożność i życie duchowością przekazaną Zgromadzeniu Sercanów przez jego założyciela o. Leona Dehona. Znał go dobrze z książek, które czytał po francusku, a także z opowiadań współbraci, jak choćby ks. Władysława Majki, który był świadkiem ostatnich chwil życia o. Dehona. Znał też dobrze historię polskiej prowincji, czego wyrazem były referaty wygłaszane z okazji różnych jubileuszy. Obce natomiast były mu urzędy i zaszczyty, choć za osiągnięcia naukowe otrzymał dwukrotnie nagrody rektora KUL.

     Wśród wielu wykładowców i pracowników tej katolickiej uczelni miał przyjaciół, z którymi chętnie się spotykał i prowadził długie dysputy. Kiedy kilka lat temu przekroczył 80 lat życia już nie był aktywny naukowo, lecz skupił się na podsumowaniu swego dorobku i na modlitwie. Mówił mi żartując, że tyle czasu poświęcił pisząc o tych, co się dużo modlili, że może Pan Bóg zaliczy mu to jako swoistą formę modlitwy.

      - W ostatnich latach widziałem go często w kaplicy domowej wieczorem na adoracji w ciszy. W niedzielę o szóstej rano skończyłem laudesy i nagle przyszła mi myśl: mógłbyś teraz odmówić Koronkę do Bożego Miłosierdzia za konających. Nigdy rano nie odmawiam Koronki. Niedługo potem przełożony oznajmił, że o tej godzinie zmarł w szpitalu ksiądz Daniluk Pomyślałem: siostra Faustyna dotrzymała słowa. Powiedziała kiedyś, że jak będziecie się modlić za konających, to ja zaprowadzę ich do Jezusa. I myślę, że tak się stało! – przekonuje ks. Radwan, dodając, że teraz mówi swemu przyjacielowi, by po tamtej stronie odmówił za niego Koronkę, gdy będzie odchodził.

      - Oby mnie też tam zaprowadziła, gdzie ty jesteś – mówi wzruszony ks. Radwan.

                                                                          Ks. Andrzej Sawulski SCJ

za: ► EcceNewsCor

Już jakiś czas temu ks. Andrzej Sawulski SCJ zebrał i napisał o dorobku naukowym księdza Daniluka, który sam ze swoją encyklopedyczną dokładnością poprawił.

Poniżej przytaczamy ten wielki dorobek:

DOROBEK NAUKOWY KS. MIROSŁAWA DANILUKA SCJ

 

Choć ks. Mirosław Daniluk SCJ, wieloletni pracownik w Instytucie Leksykografii KUL już od dawna na emeryturze, to nadal pracuje. Tym razem porządkuje swój dorobek naukowy.

 

       Jedną z wielu cech pracowników naukowych jest wnikliwość i niepokój wobec tego, co się osiągnęło na polu badawczym, co zostało już opublikowane, wygłoszone, wydane w oprawie książkowej. Po jakimś bowiem czasie, z pewnego dystansu, lepiej widać szczegóły. Podobnie się ma z postawieniem domu. Ci, którzy go wznoszą według przyjętego planu, nawet w trakcie jego budowy widzą potrzebę pewnych poprawek.

 

     Ks. Daniluk, będąc sumiennym naukowcem, także dostrzegł w opublikowanym rok temu na tej stronie swym dorobku trochę niuansów, które należy poprawić dla rzetelności publikacji. Przysłał więc ową poprawioną wersję, którą niniejszym zamieszczam.

 

     Przy okazji raz jeszcze spojrzałem na ogromny dorobek pracy ks. Mirka, której owocem są liczne książki, artykuły, recenzje, przekłady, wygłoszone referaty, a przede wszystkim opracowanie 510 autorskich haseł w „Encyklopedii Katolickiej”, dzieła nie mającego odpowiednika w historii polskiej leksykografii.

 

     Ks. Daniluk był u początku jej powstania i w stworzonym specjalnie do tego gronie wybitnych leksykografów katolickich, którzy podjęli postawione im wówczas przez Episkopat Polski opracowanie i wydanie „Encyklopedii”. Trzeba dodać, że powierzono jego kierownictwu niezwykle ważny dział, mianowicie: dział zakony. A że historia i duchowość zakonna była zawsze jego pasją, doskonale uporał się z tym zadaniem. Co więcej, samodzielnie wydał „Encyklopedię instytutów życia konsekrowanego i stowarzyszeń życia apostolskiego oraz „Zbiór skrótów nazw zakonów, zgromadzeń zakonnych, instytutów zakonów świeckich, stowarzyszeń życia apostolskiego oraz innych instytucji z nimi związanych”.

 

     Książki te uzyskały znakomite opinie, w których podkreślano ich wyjątkowość, kompetentne opracowanie oraz użyteczność jako pomocy encyklopedycznej dla historyków, socjologów, leksykografów, redaktorów i adiustatorów, a także dla osób zajmujących się problematyką kościelną i zakonną.

 

     Czytelników tego wstępu do dorobku naukowego ks. Mirosława Daniluka, sercanina mieszkającego od lat w domu sercanów przy parafii Dobrego Pasterza w Lublinie, zachęcam do lektury. Ze swojej strony dla autora - gromkie brawa i uznanie

                                                                      Ks. Andrzej Sawulski SCJ

 

 

Ks. DANILUK MIROSŁAW SCJ

 

Biogram

 

      Urodzony 12 II 1936 w Kolonia Olszyniec, Gmina Rokitno, pow. Biała Podlaska. Po ukończeniu szkoły podstawowej w Białej Podlaskiej w 1950 r., został przyjęty do Małego Seminarium Księży Najświętszego Serca Jezusowego w Krakowie, gdzie ukończył 2 klasy gimnazjum. Wobec zagrożenia kasaty małego seminarium, został w 1952 r. przyjęty do postulatu, a następnie do nowicjatu w Stadnikach k. Dobczyc. W dniu 2 IX 1953 r. złożył tu pierwszą profesję zak. i kontynuował studium gimnazjalne, aż do kasaty tego domu w lipcu 1955 r. przez władze komunistyczne. Studia filozoficzne odbył w 1955-1957 w Tyńcu, w gościnnym Opactwie Ojców Benedyktynów, którzy z życzliwością przyjęli sercańskich wygnańców. Po „odwilży” polskiego października w 1956 r., razem ze swoim rocznikiem został w sierpniu 1957 r. przeniesiony do Krakowa, gdzie 11 XII tegoż roku zdał maturę externistyczną w Liceum imienia Jana Kochanowskiego. Studia teologiczne odbył w latach 1958-1961 w nowo erygowanym zakonnym Studium Filozoficzno-Telogicznym (najpierw w Krakowie, a po jego przeniesieniu w 1960 r. w Stadnikach, przyjmując tu 24 marca 1961 r. święcenia kapłańskie z rąk ks. bpa Juliana Groblickiego. W 1962 r. rozpoczął studia historyczne, na Wydziale Filozoficznym Uniwersytetu Jagiellońskiego, które kontynuował na Katolickim Uniwersytecie Lubelskim. W 1967 r. uzyskał stopień magistra Wydziału Humanistycznego, na podstawie rozprawy Życie religijne Krakowa w XIII i XIV wieku. Następnie przez 3 lata (1967-70) przygotowywał do matury (z historii i geografii) naszych młodych profesów w Tarnowie. W 1972 podjął pracę w Międzywydziałowym Zakładzie Leksykograficznym KUL, przygotowującym wydanie wielotomowej Encyklopedii katolickiej, w dziale Zakony (historia i duchowość). Tu pracował początkowo na stanowisku dokumentalisty, a od 1978 na stanowisku adiunkta, będąc także przez 23 lata redaktorem działu zakony (od IV tomu Encyklopedii, wydanego w 1983 r. do tomu XI, wyd. 2006 r.), a także zastępcą redaktora naczelnego o. Jerzego Duchniewskiego OFMCap przy opracowywaniu tomu VII encyklopedii (wyd. 1997). W czasie pracy na KUL był czterokrotnie stypendystą (w sumie przez 13 miesięcy: 1 V - 30 VIII 1979; 1 VII - 30 IX 1984; 1 VII - 30 IX 1988; 6 VII - 15 IX 1992) Katolickiego Uniwersytetu w Louvain-La-Neuve (Belgia).

 

      Za osiągnięcia naukowe otrzymał także nagrody (II stopnia w 2001 r. i I stopnia w 2004 r.) przyznane przez ks. prof. dr hab. Andrzeja Szostka MIC Rektora Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego.

 

 

Dorobek naukowy

 

        Hasła autorskie w Encyklopedii katolickiej, I-XX, Lublin 1973-2014

Tom I (hasła 2): Babenstuber L. OSB - Ball H.

 

Tom II (haseł 64): Baronius M. - Baudiss W.M. – Bełchatów – Bełk - Benedyktyni. IV. Wkład w cywilizację i kulturę – Benigna – Beresteczko – Bereza kartuska – Berezwecz – Beroja – Berta – Biała Cerkiew – Biała Podlaska – Bollandyści – Bracia Najśw. Sakramentu – Bracia Wspólnego Życia – Branicka Katarzyna – Brauweiler – Brogne – Brunon św. – Brunon z Würzburga – Brynolf Algotsson bp – Brzeg – Buck V. de – Burchard z Würzburga OSB – Bursfeld – Calahorra-La Calzada – Calgary – Cali – Caliabria – Caltanissetta – Calvi-Teano – Camachus – Cámara y Castro – Camden – Campo Mourão – Canivez Joseph Marie OCR – Cantanus – Caorle – Capiz – Capri – Capsus – Caatinga – Caravelas – Caradicium – Cariati – Carmona - São Salvador – Carpasia – Carpi, biskupstwo w Tunezji – Carpi, diec. we Włoszech – Cartago – Caritennae – Caruarú – Casae – Casale Monferrato – Caserta – Cassandria – Cassano all’Ionio – Castellum – Castra – Castrum in Sardynia – Caunus – Cava dei Tirreni – Celje

 

Tom III (haseł 49): Ceramus – Cerasa – Ceratapa – Cernitza – Cestrus – Chalcedon – Chalcis in Syria – Chalkis – Chariopolis – Chartres – Chartreuse – Chersonesus in Creta – Chersonesus in Europa – Chersonez (społautor B. Filarska) – Chios – Chiusa di San Michele – Christianopolis – Christopolis –Chrysopolis in Arabia – Chunavia – Chuquibamba – Chuquibambilla – Chur – Cîteaux – Clairvaux – Cluny – Collegium Regium – Contarini G. – Cuxa – Cysterki – Cystersi – Czekański J.W., CRSA – Danzer J., OSB – Dargun – Daude A. SJ – Debreyne P.J., OCR – Dechamps E., SJ – Dederoth J., OSB – Dehon L., SCJ – Delfino P., OSBCam – Delrio M.A., SJ – Denifle H., OP – Dernbach B. von, OSB – Devotio moderna (współaut. Urszula Borkowska) – Diesbach N.J. von, SJ – Dietmayr B. von, OSB – Dimier A., OCR – D'Insengard G., CM – Doberan – Dobmayr M., OSB.

 

Tom IV (haseł 19): Doktrynerze – Dorotanki – Douai – Downisde – Duch Święty. V. Zakony i Zgromadzenia – Duchowość chrześcijańska – Dudon P., SJ – Dugonics A., SchP – Duparquet Ch., CSSp – Durand z Saint Pourçain, OP – Durieu P.P., OMI – Dusmet G., OSB – Dziecię Jezus. V. Zgromadzenia zakonne – Ebrach – Echternach – Einsiedeln – Engelberg – Eremici. I. Podstawy ideowe. III. W Kościele Zachodnim.

 

Tom V (haseł 48): Farnborough – Farvacques F., OESA – Fécamp – Felix C.J., SJ – Feller F.X., SJ – Féret P. – Ferrari B. – Ferrer B., Ocart – Ferté-sur-Grosne – Feuillanci – Filiacja – Fiore – Flery – Floreffe – Flórez E., OESA – Fonte Avellana – Fontenelle – Fontevrault – Foresta A., SJ – Fortis L., SJ – Fossanova – Fountains – Fouqueray H., SJ – Frachet G. – Franciszek Salezy. V. Zgromadzenia zakonne – Franciszkanie – Franciszkańskie misje – Fraticelli –Frey J.B., CSSp – Fumagalli A., SOCist – Gallia Christiana – Gallonio A., COr – Gams P., OSB – García Villada Z., SJ – Gargiullo B. – Gaubil A., SJ – Gautrelet F.X., SJ – Gavanti B., Barn. – Gazeta Kościelna – Geiger F. – Generał – Génicot E., SJ – Gerberon G., OSB – Gerbert M., OSB – Gilbertynki – Gochet J.B., FSC – Godin H. – Goes B. de, SJ.

 

Tom VI (haseł 54): Grandmontanie – Grangia – Griffe E. – Grimaldi F. – Grison E., SCJ – Grosjean P., SJ – Grottaferrata – Gruber H.J., SJ – Guglielmotti A., OP – Guilloré F., SJ – Guitmund OSB – Gunther z Pairis SOCist – Halkin F., SJ – Hamon A.J.M., SS – Hanneberg G., SJ – Hanthaler Ch., SOCist – Harlay de Champvallon F. – Hautecombe – Hefele K.J. – Heimbucher M. – Hesiterbach SOCist – Helfta – Hencxthoven E., SJ – Henryk III, król Niemiec, cesarz – Henschen G., SJ – Hepburn J., minimita – Herborn N., OFM – Hengenröther J. – Herp H., OFM – Herrera P., OP – Hessels J. – Heymericus z Campo – Hieronim z Pragi, OSBCam – Hirsau – Historia monachorum in Aegipto – Hoffmeister J., OESA – Holzhauser B. – Höpfl H., OSB – Houbigant Ch.F., COr – Howard Philip OP – Huber Rafael Maria ORFMConv – Huelgas – Hugon z Bonnevaux, SOCist – Hugon z Cluny, św. – Hugon z Lincoln, św. – Hugon ze Św. Wiktora. Myśl teologiczna – Humanisme dévot – Hummelauer F., SJ – Huonder A., SJ – Hurter H., SJ – Huyghebaert N., OSB – Hypsistarianie – Ibanez P., OP – Idliński E., OCarm.

 

Tom VII (58 haseł): Igumen (współaut.), – Imbonati C. – Infirmerki – "Informationes SCRIS" – Instytut Dominikański Studiów Orientalnych – Instytut Francuski Studiów Bizantyjskich – Instytuty Katolickie – Instytuty Świeckie I-III (współaut.) – Iona – Iparraguirre I. – Irlandia. V. Dzieje Teologii (współaut.) – Iroszkoccy mnisi – Isla J.F. – Izquierdo S. – Jakub Starszy Apostoł. 2. Zakony – Jakub Boksica – Jałmużnik – Jan Chrzciciel od Niepokalanego Poczęcia – Jan Colombini – Jan Fisher, św. – Jan Kapistran, św. – Jan Kasjan 1. Życie i dzieła (współaut.), 2. Poglądy (autor­skie) – Jan od Krzyża (współaut.) – Jan z Montecorvino – Jan z Parmy – Jan Soreth – Jan Vianney (współaut.) – Jan od Aniołów OFM – Jan z Brzegu OP - Jan z Cirey – Jan z Faenzy – Jan z Ford, SOCist – Jan z Fryburga, OP – Jan od Jezusa i Maryi, OCD – Jan z Kartageny OFM – Jan z Mailly, OP – Jan z Montenero, OP – Jan z Pian del Carpine, OFM – Jan od św. Samsona, Okarm – Janauschek L., SOCist – Jandel V., OP – Janin J.E., AA – Janning C., SJ – Janssen J. –Janssens A., CICM – Janssens H., OSB – Janssens-Elinga F., OP – Janvier E., OP – Jarrow-Wearmouth – Jausions P., OSB – Javouhey A.M. – Jeiler I., OFM – Jelenić J., OFM – Jerphanion G., SJ – Jerzy. IV. Zakony – Jezuaci (współaut.) – Jezuatki (współaut.),

 

TOM VIII (23 hasła): Joannici – Jombart Emile, SJ – Jordan z Saksonii, OP – Joret Ferdynand, OP – Jouvancy Joseph ,SJ – Józef Kalasanty, SchP – Józef Oblubieniec. IV. Instytuty życia konsekrowanego i stowarzyszenia życia apostolskiego – Józef z Wołocka, św. Kościoła Prawosławnego (współautor.) – Józef od Jezusa Maryi, OCD – Józef od Świętego Ducha, OCD – Józefici – Józefinki – Kameduli – Kamedułki – Kanonickie reguły – Kanonicy laterańscy – Kanonicy regularni – Kanoniczki – Karcer – Karmelitanki I 2, II 2 – Karmelitańska reguła – Kartuzi – Kartuzjanki.

 

TOM IX (26 haseł): Klarysek reguły – Klasztor. W chrześcijaństwie (wspólnie z Gołgowskim) – Klasztor podwójny – Klauzura – Klerycy regularni – Klerykalizacja życia zakonnego – Kluniacka reforma – Kolegia zakonne (współautor. z Duchniewskim) – Kolumbana reguła (współaut. z J. Popławskim) – Komandoria – Komenda – Koncepcjonistki – Koncepcjoniści – Konfederacja Klasztorów. 2. K. kanoników regularnych św. Augustyna – Konferencje wyższych przełożonych – Kongregacja – Konstytucje zakonne – Kontrata – Konwent – Konwentualizm – Konwentualne kościoły – Konwentuałowie – Konwersi – Konwersja. Główka – Kostnica – Krew Chrystusa.II. W tradycji chrześc. III. W Teologii. IV. Kult. VI. Instytuty życia konsekrowanego. VII. Ikonografia.

 

Tom X (63 hasła): Ksenitea – Ksieni – Kukulla – Kulpa – Kwesta – Labadie Jean de – Labat Pierre, OP – Labbe Philippe, SJ – Labourt Jerome, SS – La Chaise-Dieu – Lacko Michal, SJ – La Cour Didier de, OSB – Lacroix Lucien, bp – La Fuente Miguel de OCarm – Lainez Diego, SJ – Lambot Cyrille,OSB – Lammens Henri, SJ – Lamormain Wilhelm, SJ – Lamourous Marie Therese de – Lamy Francois de, OSB – Lana Terzi Francesco, SJ – Laneau Louis, MEP – Lanspergius Johannes OCart – Lantschoot Arnold van, OPraem – Lantusca Ange de, OFMRef – La-Pierre-qui-Vire – Lardito Juana Baptista, OSB – Laredo Bernardin de, OFMObs – Lasalde Nombela Carlos, SchP – Las Casas Bartolome de, OP – La Taille Maurice, SJ – La Trappe – Latreille Andre – Launay Adrien, MEP – Laurent Vitalien, AA – Laus Jan, SJ – Lebreton Jules, SJ – Lebrun Charles, CIM – Leccisotti Tommaso, OSB – Leclercq Jean, OSB – Lectio divina – Ledesma Diego, SJ – Lefevre Placide, OPraem – Leflon Jean – Leib Bernard, SJ – Lektor w zakonach. II – Leloir Louis, OSB – Lentini Anselmo, OSB – Leonardi Pietro – Leryn – Lestrange Augustin de, OCR – Lialine Clement, OSB – Liber censuum – Liebaert Jacques – Liessies – Ligugé - Litterae – Llanas Jubero Eduardo, SchP –Loenertz Raymond Joseph OP – Loher Dietrich, OCart – Longpré Éphrem, OFM – Lorsch – Lottin Odon, OSB.

 

Tom XI (hasła 30): Lugano Placido OSB – Lumen vitae, kat. ośrodek nauk. – Lupi Antonio, SJ – Luxeuil, opactwo – Lyonnard Jean, SJ – Łaskawa MB. IV instytuty życia konsekr. – Łazarz. II. Zakon – Mabillion Jean, OSB – Maigrot Charles, MEP – Main John, OSB – Majkowski Józef, SJ – Mali Bracia od Ewangelii – Mali Bracia Jezusa – Małe – Małe Siostry od Ewangelii – Małe Siostry Jezusa – Małe Siostry od Najśw. Serca Jezusa – Manning Eugene, OCR – Manselli Raoul – Manser Gallus, OP – Mansi Giovanni – Marcelina. 2. Zgromadzenia – Marcin z Tour I. Życie. II. Kult 1. III. Zgromadzenia zak. – Maredsous – Maresca Antonio, B – Maria od Wcielenia Guyard, OSU – Marianistki – Marianiści – Marianum, wydz. teol. serwitów – Marmoutier.

 

Tom XII (haseł 17): Maryja VII. Instytuty życia konsekrowanego i stowarz. życia apostolskiego – Marystki – Maryści – Matki – Maurycy. II. Zakon rycerski – Mechitar – Mechitarzyści – Médaille Jean Pierre, SJ – Mercedariusze – Mercedariusze Bosi – Mercedariuszki – Mercedariuszki Bose – Męczeństwo. IV. W ujęciu duchowości zakonnej – Mikkers Edmund, OCR – Misjonarki – Misjonarze – Mnisze zakony – Mniszki.

 

Tom XIII (haseł 9): Monastyczna teologia – Montesa – Montfortanie – Montioye – Moreau Edouard de, SJ – Morimond. Tom XVI: Reguła Mistrza . Tom XVII: Santiago

 

                                                    w Encyklopedii Katolickiej                                                              

 

             (510 haseł w tym 461 sygnowanych oraz 49 niesygnowanych                  

 

Encyklopedia 100-lecia KUL, Wydawnictwo KUL, Lublin 2018, t. I s. 208

 

Należy podkreślić, że List pasterski Episkopatu Polski, wydany dnia 22 marca 2018 r. na 100 rocznicę założenia Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego, wśród kilku jego projektów badawczych i wydawniczych, ważnych dla kultury polskiej i chrześcijańskiej, wymienił na pierwszym miejscu Encyklopedię katolicką.

 

KSIĄŻKI

 

Dokumenty nauki społecznej Kościoła, cz. 1-2, Rzym-Lublin 1987. Red. M. Radwan SCJ, Leon Dyczewski OFM Conv., Adam Stanowski. Konsultacja naukowa - M. Daniluk.

 

M. Daniluk, K. Klauza, Podręczna encyklopedia instytutów życia konsekrowanego. Pojęcia. Terminy. Instytucje. Dokumenty. Czasopisma. Sigla, Lb 1994. Rec. Roland Prejs OFMCap, Studia Franciszkańskie 7(1996) s. 383-384. Rec. Bronisław Wedanty Zubert OFM, Rocznik nauk Prawnych 5(1995) s. 129-131. Rec. Józef Wroceński SCJ, Prawo Kanoniczne 38(1995) nr 1-2, s. 224-226. Nota bibliograficzna: Andrzej Sawulski SCJ, Gość Niedzielny 1995, nr 9, s. 10.

 

M. Daniluk, Encyklopedia instytutów życia konsekrowanego i stowarzyszeń życia apostolskiego, Lb 2000, str. 418; nowe wydanie uzupełnione z bibliografią pod hasłami. Rec. Roland Prejs OFMCap, Studia Franciszkańskie 12(2002) s. 723-724. Rec. Małgorzata Borkowska OSB, Czy święta Scholastyka była zakonnicą Nasza Przeszłość 95(2001) s. 509-512. Rec. S. Longosz, Vox Patrum 36-37 (1999) 591-593. Rec. Daniel Olszewski, Znak 554 (2001) z. 7, s. 161-162. Rec. Marek Marczewski, Homo Dei 2002, z.1, s. 165-166.

 

M. Daniluk, Sigla. Zbiór skrótów nazw zakonów, zgromadzeń zakonnych, instytutów zakonówświeckich, stowarzyszeń życia apostolskiego oraz innych instytucji z nimi związanych, Kraków 1999; wyd. 2, Lublin 2002. Rec. Małgorzata Borkowska OSB, Nasza Przeszłość 100(2003) s. 489-491. Wyd. 3 , Lublin 2012, s. 612 (Wydanie publikacji dofinansowane przez Ministra Nauki i Szkolnictwa Wyższego). Fragment recenzji tego wydania prof. Eugeniusza Sakowicza umieszczonej w kolekcji cyfrowej Muzeum Historii Polski {bazhum.muzhp.pl} oraz w Forum Teologiczne 16(2015) s. 257-260, stwierdza, że ta praca […] jest najbogatszym i jedynym w świecie zbiorem siglów, nie tylko „rozwiązującym” w różnych językach nazwy skrótów zakonów, zgromadzeń zakonnych, instytutów świeckich oraz stowarzyszeń życia apostolskiego, ale także zawierającym informacje o ich statusie prawnym w Kościele katolickim, ich założycielach i założycielkach i ich przynależności do instytutu, o datach ich śmierci oraz o ich ewentualnej beatyfikacji lub kanonizacji. Należy podkreślić walory metodologiczne tego opracowania, które w sposób jasny, prosty i szybki pozwala dotrzeć nie tylko wprost do siglów, ale także – przez indeksy – do innych podstawowych informacji związanych z tematem. Natomiast recenzja wydawnicza dr hab. Rolanda Prejsa OFMCap. prof. KUL stwierdza, że książkę należy ocenić bardzo wysoko i przyznać jej miejsce wśród […] najlepszych wydanych ostatnio pozycji. […] przesądzają o tym: brak podobnej publikacji w języku polskim, kompetentne opracowanie zagadnienia, użyteczność książki jako pomocy encyklopedycznej dla historyków, socjologów, leksykografów, redaktorów i adiustatorów, a także dla dziennikarzy zajmujących się problematyką kościelną i zakonną.

 

J. Lanczkowski, Życie monastyczne i zakonne. Mały słownik (tytuł oryginału: Kleines Lexikon des Monchtums und der Orden) przełożył Tadeusz Szafrański. Opracowali i uzupełnili ks. Mirosław Daniluk SCJ, Tadeusz Szafrański. Bibliografią opatrzył ks. Mirosław Daniluk, Verbinum, Warszawa 2003, s. 209; strony1-173 z hasłami – dwukolumnowe. Hasła autorstwa ks. Daniluka sygnowane md (w sumie 78): Alkantarzyści – Archimandryta – Czystość – Duchacy – Egzarcha – Egzempcja – Elżbietanki –Filadelfia – Franciszkanie reformaci –Generał – Instytuty braci zakonnych –Instytuty świeckie – Instytuty zakonne – Instytuty życia konsekrowanego – Jurysdykcja – Kanonicy regularni – Kanoniczki regularne –Kapituła przewinień(zw. kulpą) – Karcer – Kij (pielgrzymi) laska – Klasztor niezależny – Klauzura – Klerycy regularni – Klerykalizacja życia zakonnego –Koadiutor – Komenda – Kongregacja mnisza – Kongregacje rzymskie do spraw zakonnych – Konstytucje – Konwersi – Milczenie – Minister – Mnisi iroszkoccy – Mniszki – Ojciec duchowny – Ojcowie pustyni – Opactwo – Opat-prymas – Ora et labora –Podwójny klasztor –Posłuszeństwo – Prawo zakonne własne – Profesja zakonna – Protos – Przywilej ubóstwa – Rady ewangeliczne – Redemptorystki – Reguła akwizgrańska – Reguła karmelitańska – Reguła mistrza – Reguła św. Augustyna –Reguła św. Kolumbana – Peguła św. Pachomiusza – Reguły mnisze – Rozeznanie duchów – Sekularyzacja – Siostry karmelitanki Dzieciątka Jezus – Stabilitas monastica – Starcy – Stauropigia – Stowarzyszenia życia apostolskiego – Strój mniszy – Studyci – Śluby publiczne – Śluby zakonne – Śmiech – Teatyni – Tonsura – Ubóstwo – Uroczyste śluby zakonne – Welon – Wigilia – Zakony –Zakony mnisze – Zakony żebrzące – Zgromadzenie zakonne– Zwykłe śluby zakonne –Życie wspólne.

 

M. Daniluk, E. Ziemann, Męskie zgromadzenia zakonne i stowarzyszenia życia apostolskiego na prawie papieskim, Kraków 2012.

 

M. Daniluk, W kręgu duchowości zakonów i zgromadzeń zakonnych, wyd. Dehon, Kraków 2017.

 

POWSZECHNA ENCYKLOPEDIA FILOZOFII

 

Gaspare Contarini, Hugon ze Świętego Wiktora. Myśl teologiczna (bibliografia wspólnie z ks. Stanisławem Janeczkiem), Lublin 2003, t .IV, s. 622-624.

 

NOWY SŁOWNIK TEOLOGII BIBLIJNEJ

 

Lectio divina (red. H. Witczyk, Towarzystwo Naukowe KUL - Wydawnictwo Jedność), Lublin-Kielce 2017, s. 456-459.

 

LEKSYKON PRAWA KANONICZNEGO

(red., ks.. Mirosław Sitarz, wyd. Stowarzyszenie Absolwentów i Przyjaciół Wydziału Prawa Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego), Lublin 2019, kolumn 1692.  Hasła autorskie 19: Eremici – Filiacja – Generał – Instytuty świeckie (współautor - Józef Zbiciak) – Jałmużnik - Kanonickie reguły – Klauzura – Komenda – Konferencje Wyższych Przełożonyc –; Kongregacja – Konstytucje zakonne – Konwent – Konwentualizm – Konwentualne kościoły – Konwersja – Ksieni – Kwesta – Liber censuum – Litterae

 

ARTYKUŁY

 

Działalność charytatywna zakonów (Od starożytności do XIX), Informator SCJ 6A (1994) 597-615;

Franciszkanizm fenomen nie tylko średniowiecza ( broszura w serii „ Rzeczy nowe i stare”), Niepokalanów 2000, s. 35 (nakład 2000 egz., od dawna wyczerpany). Artykuł publikowany także: W Nurcie Franciszkańskim (Kr.) 4(1995) 121-131; Osiemsetlecie charyzmatu franciszkańskiego. Wspomnienie i wyzwanie.. Materiały z Sympozjum odbytego w dniach 30-31 X 2009 roku w WSD OO. Franciszkanów w Łodzi Łagiewnikach, Niepokalanów 2011, s. 32-49; M. Daniluk, W kręgu duchowości zakonów i zgromadzeń zakonnych, wyd. Dehon, Kraków 2017, s. 73-91.

 

Maryjność i maryjności. Różnorodność maryjnych aspektów duchowości zakonnej, Summarium 20-21(1991-92), wyd. 1996, s. 73-83;

 

Index "Vox Patrum" 1(1981) - 12(1992), w: Vox Patrum 16(1996) nr 30-31, 541-603;

 

Kanadyjskie Stowarzyszenie Studiów Patrystycznych, S. Longosz, M. Daniluk, Vox Patrum, z. 30/31 (1996) s. 667-670.

 

Społeczne przesłanie św. Franciszka z Asyżu i franciszkanizmu, w: Wieczysta wartość scholastycznej myśli społecznej. Streszczenie w języku francuskim. IX Bydgoskie Dni Społeczne (27-31 III 1995), Gniezno 1996, 27-39;

 

50 Lat Polskiej Prowincji Zakonnej Księży Sercanów, Informator SCJ 1997, nr 1, 55-82 oraz w: W kręgu duchowości Zakonów i zgromadzeń zakonnych, Kraków 2017, s. 26-56.

 

Pierwotna duchowość franciszkańska na tle duchowości monastycznej. Analiza podstawowych kontrastów (Referat wygłoszony na Sympozjum Franciszkanów w Łagiewnikach w Łodzi 13 listo­pada 1998), w: Duchowość świętego Franciszka, Niepokalanów 2001, 95-111;

 

Ks. Leon Dehon, założyciel Księży Najświętszego Serca Jezusowego (sercanie), propagatorem odnowy Trzeciego Zakonu Franciszkańskiego, w: W kręgu dziejów Kościoła i Rodziny Franciszkańskiej, Warszawa 1999, 69-80.

 

Spotkanie z Belgią, w: Belgia we wspomnieniach pracowników KUL po drugiej wojnie światowej, Lublin 2011, s. 105-112.

 

RECENZJE

 

W odpowiedzi krytykom "Dzieła użytecznego" (Odpowiedź M. Taborowi CR na jego recenzję zamieszczoną w Via consecrata 5(2001) z. 9 na recenzję M. Daniluk, Encyklopedia instytutów życia konsekrowanego i stowarzyszeń życia apostolskiego. Pojęcia. Terminy. Instytucje. Dokumenty. Czasopisma, Lublin 2000), Via consecrata 4(2001) z. 10, s. 56.

 

Encyklopedia chrześcijaństwa, potrzebna, ale (rec. książki Encyklopedia chrześcijaństwa. Historia źródło współczesność. 2000 lat nadziei, Wydawnictwo Jedność, Kielce 2000, Via consecrata 5(2002) z. 10, s. 61-62.

 

Ważne źródło informacji (i drobnych dezinformacji). Recenzja książki B. Łozinski, Leksykon zakonów w Polsce, Warszawa 2002, wyd. II, ss. 480), Via consecrata 5(2002) z. 6(45), s. 53-55.

 

Enchiridion della Vita Consacrata. Dalle Decretali al rinnovamento postconciliare (385-2000), Bologna-Milano 2001, ss. 3465 i [132], Roczniki Teologiczne 51(2004) z. 4, 250-252.

 

PRZEKŁADY Z JĘZYKÓW OBCYCH

 

André Léonard, Jésus et ton corps. La morale sexuelle expliquée aux jeunes, Louvain-la-Neuve 1988;. Przekład – ks. Mirosław Daniluk SCJ, Jezus a twoje ciało. Etyka seksualna dla młodzieży, Fundacja Jana Pawła II – Rzym, Redakcja Wydawnictw KUL – Lublin 1992, s. 48.

 

Regola di vita SCJ, Roma 2009; przekład – ks. Mirosław Daniluk SCJ, ks. Kazimierz Sławiński SCJ, Reguła życia Zgromadzenia Księży Najświętszego Serca Jezusowego (Księża Sercanie). Konstytucje i Dyrektorium generalne, Kuria Prowincjalna Księży Sercanów, Kr 1991, wyd. 2, Kraków 2014.

 

REDAKCJA

 

Dokumenty nauki społecznej Kościoła,  część 1-2,  Rzym - Lublin 1987. Redakcja ks. Marian Radwan SCJ, o. Leon Dyczewski OFM Conv., Adam Stanowski. Konsultacja naukowa: ks. Mirosław Daniluk SCJ.

 

Ks. Józef Majka SCJ, Katolicka nauka społeczna. Studium historyczno-doktrynalne, wyd. drugie, Rzym 1987, red. Mirosław Daniluk SCJ, Marian Radwan SCJ.

 

Udział w Radzie programowej polskiego wydania wybranych dzieł o. Leona Dehona: Zapiski codzienne, tom 1 (1867-1894), Kraków 2011. Zapiski codzienne, tom 2 (1894-1901), Kraków

za: ► EcceNewsCor